واریاک چیست؟

در پست های پیشین به انواع ترانسفورماتورها و ساختمان آنها پرداختیم. در تمام انواع ترانسفورماتور هایی که به آنها پرداختیم، ولتاژ خروجی حاصل ثابت و مقداری مشخص داشت. در این پست نوعی ترانسفورماتور متفاوت با آنچه تا کنون بررسی کرده ایم معرفی خواهیم کرد. musang4d

به طور کلی واریاک را می توان با عبارت “اتوترانسفورماتور متغیر” توصیف کرد. به این معنا که در واقع واریاک اتوترانسفورماتوری است که مقدار ولتاژ خروجی آن قابل تغییر و تنظیم است. با توجه به ساختمان کلی که از ترانسورماتورها در ذهن داریم، واضح است که این تغییر در مقدار خروجی ترانسفورماتور، با تغییر تعداد دور های سیم پیچی در ثانویه حاصل می شود.

اتوترانسفورماتور چیست؟

در اتوترانسفورماتورها، بر خلاف ترانسفورماتورهای معمولی،دو سیم پیچ کاملا از یکدیگر ایزوله‌ نیستند و در واقع یک سر مشترک بین سیم پیچ اولیه و ثانویه وجود دارد. شکل زیر ساختمان اتوترانسفورماتور را با سیم پیچ های اولیه و ثانویه و اتصال مشترک نشان می دهد.

در اتوترانسفورماتورها نیز همانند ترانسفورماتور های معمولی،نسبت میزان ولتاژ خروجی  به ولتاژ ورودی با نسبت تعداد دور سیم پیچ ها متناسب است به عبارتی

توجه کنید که در اتوترانسفورماتور نقطه b (از شکل فوق) همواره ثابت است بنابراین میزان ولتاژ خروجی ثابت خواهد ماند. 

واریاک

همان طور که در ابتدای متن گفتیم، واریاک در واقع اتوترانسفورماتور متغیر به حساب می آید. به این معنی که سر خروجی که در اتو ترانسفورماتور داریم در واریاک امکان حرکت و تغییر دارد و میزان ولتاژ خزروجی قابل تغییر است.

مشابه این مکانیزم را می توان در ساختمان رئوستا برای کمیت مقاومت الکتریکی دید که با تغییر لغزنده(؟؟؟)، طول رسانای بین دو سر رئوستا تغییر کرده و در نتیجه مقدار مقاومت تغییر می کند. در واریاک نیز به همین ترتیب، با تغییر محل لغزنده، تعداد سیم پیچ هایی که در مدار قرار می گیرند کم یا زیاد شده و در نتیجه ولتاژ خروجی با نسبت دور ها کم یا زیاد می شود. 

 سه شکل زیر جهت ملموس تر شدن توضیحاتی که دادیم، سه حالت اتو ترانسفورماتور، ترانس متغیر و واریاک (اتو ترانس متغیر) را مقایسه می کند.

توجه داشته باشید که در واریاک ورودی و خروجی از یکدیگر ایزوله نیستند و هر گونه نوسان در ورودی عینا به خروجی منتقل می شود.